Xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức về chất lượng sản phẩm và giá cả. Các nhà nhập khẩu liên tục phản ánh về chất lượng không đạt yêu cầu, đe dọa uy tín của ngành điều trong nước. VINACAS đã đưa ra các khuyến nghị và tư vấn kỹ thuật nhằm cải thiện chất lượng và nâng cao ý thức của các doanh nghiệp sản xuất để duy trì vị thế của hạt điều Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Phản hồi từ khách hàng
Tổng thư ký VINACAS, ông Đặng Hoàng Giang, đã nhấn mạnh rằng chuyến thăm của Tổng thống Mỹ Joe Biden tới Việt Nam gần đây đã thúc đẩy hoạt động thương mại của đất nước, đặc biệt là xuất khẩu hạt điều sang thị trường Mỹ và thị trường toàn cầu. VINACAS đã ghi nhận sự tăng mạnh trong việc xuất khẩu hạt điều trong tháng 8 và tháng 9, đặc biệt là tại thị trường Mỹ. Ông cũng tin tưởng rằng với nhu cầu nhập khẩu hạt điều gia tăng vào cuối năm tại thị trường Mỹ và châu u, ngành điều sẽ đạt được mục tiêu xuất khẩu đặt ra 3,1 tỷ USD trong năm 2023.
Mặc dù lượng xuất khẩu hạt điều của Việt Nam từ đầu năm đến nay ghi nhận mức tăng trưởng đáng kể, tuy nhiên giá cả lại trải qua mức giảm đáng kể. Số liệu từ Tổng cục Hải quan cho thấy Việt Nam đã xuất khẩu tổng cộng 481.102 tấn hạt điều, trị giá 2,75 tỷ USD tính đến ngày 15/10. Mặc dù lượng xuất khẩu tăng 20% so với cùng kỳ năm 2022, nhưng giá trị xuất khẩu chỉ tăng 14%. Sự chênh lệch này đến từ việc giá hạt điều xuất khẩu của Việt Nam thấp hơn so với năm trước, đặc biệt là trong nhiều tháng của năm nay, có thời điểm giá cả giảm mạnh đến 5-6% so với cùng kỳ. Theo VINACAS, giá trung bình hạt điều xuất khẩu trong 8 tháng gần đây chỉ đạt 5.651 USD/tấn, thấp hơn 2,51% so với cùng kỳ năm 2022.
Ngoài tác động từ tình hình kinh tế toàn cầu, một nguyên nhân quan trọng dẫn đến sự giảm giá của hạt điều là do vấn đề chất lượng. Chủ tịch VINACAS, ông Phạm Văn Công, đã lên tiếng cho biết rằng một số vấn đề liên quan đến chất lượng sản phẩm đã khiến giá hạt điều Việt Nam hiện thấp hơn giá của hạt điều từ Ấn Độ – đối thủ cạnh tranh trực tiếp của Việt Nam trên thị trường xuất khẩu. Để giải quyết tình trạng này, việc can thiệp kịp thời từ các cơ quan chức năng cùng với sự tập trung của các doanh nghiệp sản xuất là cần thiết để đảm bảo chất lượng và tăng cường sự cạnh tranh của hạt điều Việt Nam trên thị trường quốc tế.
Tình trạng xuất khẩu hạt điều của Việt Nam đang gặp phải nhiều khó khăn do phàn nàn liên tục từ các khách hàng quốc tế về chất lượng sản phẩm. VINACAS đã tiếp nhận nhiều phản hồi tiêu cực từ các hiệp hội và khách hàng lớn tại châu u, Mỹ về chất lượng hạt điều xuất khẩu, đặc biệt là vấn đề sâu bệnh, dư lượng thuốc bảo vệ thực vật, và tạp chất không mong muốn. Những vấn đề này đang gây ảnh hưởng tiêu cực đến uy tín của ngành điều Việt Nam.
Phó Chủ tịch thường trực VINACAS, ông Bạch Khánh Nhựt, đã lý giải rằng hiện tại Việt Nam đang bước vào mùa mưa cao điểm, điều này tạo điều kiện thuận lợi cho côn trùng gây hại sự sinh sôi. Trong khi đó, việc sản xuất hạt điều cần phải được thực hiện nhanh chóng để đáp ứng lượng đơn hàng tăng cao vào cuối năm, dẫn đến việc kiểm soát chất lượng không được triển khai một cách chặt chẽ như mong muốn.
Ông Nhựt cũng nhấn mạnh rằng nếu không có biện pháp chấn chỉnh kịp thời, khả năng mua hạt điều với giá cao sẽ trở nên khó khăn đối với các nhà nhập khẩu trong tương lai gần. Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách đối với các doanh nghiệp sản xuất hạt điều Việt Nam cần phải tăng cường quản lý chất lượng và tuân thủ nghiêm ngặt các quy định liên quan để bảo vệ uy tín và vị thế của sản phẩm điều trên thị trường quốc tế.
Cần Sự Hỗ Trợ Từ Các Địa Phương
Trước tình trạng lo ngại về chất lượng sản phẩm mà các nhà nhập khẩu đã cảnh báo, lãnh đạo VINACAS đề xuất rằng việc giải quyết và ngăn chặn tình trạng này tái diễn trong tương lai phụ thuộc chủ yếu vào ý thức của các doanh nghiệp và sự kiểm soát từ phía chính quyền địa phương. Một điểm đáng chú ý là các doanh nghiệp mà đã bị các nhà nhập khẩu phản ánh không phải là thành viên của VINACAS, do đó hiệp hội gặp khó khăn khi muốn can thiệp.
Theo ông Công, VINACAS chỉ có khả năng đưa ra khuyến cáo, tuy nhiên, để giải quyết vấn đề này cần sự can thiệp mạnh mẽ hơn, và điều này đòi hỏi sự tham gia tích cực của các lãnh đạo cấp địa phương cùng với sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng.
Các cơ quan UBND ở các khu vực với nhà máy chế biến điều xuất khẩu cần chú trọng kiểm tra và quản lý chất lượng sản phẩm, đảm bảo sự an toàn về thực phẩm tại các doanh nghiệp.Việc này sẽ đóng góp vào việc duy trì uy tín và vị thế của cả doanh nghiệp, địa phương, và ngành điều Việt Nam trên thị trường quốc tế. Nếu không có biện pháp kiểm soát kịp thời, tiềm ẩn nguy cơ ảnh hưởng đến uy tín, có thể dẫn đến mất mát không hồi phục được trong một thời gian dài” – ông Nhựt đã chia sẻ quan điểm của mình.
Thực tế, VINACAS đã thường xuyên đưa ra các biện pháp tư vấn kỹ thuật để giúp các doanh nghiệp xử lý hiệu quả các vấn đề mà khách hàng phản ánh. Để giải quyết vấn đề côn trùng, VINACAS đã khuyến cáo các doanh nghiệp nên xây dựng các rèm che kín trong phòng xử lý mẫu để ngăn ngừa sâu mọt từ bên ngoài có thể bay vào. Hơn nữa, hạn chế sản xuất vào buổi tối cũng được đề xuất do đây là thời điểm mà côn trùng hoạt động nhiều.
Ngoài ra, VINACAS cũng đã đưa ra khuyến cáo rằng trong mùa mưa, các doanh nghiệp cần sấy hàng hóa khô hơn thông thường để đảm bảo rằng trong trường hợp có hiện tượng hồi ẩm, sản phẩm vẫn đạt được tiêu chuẩn và không bị tác động bởi sâu bệnh trong quá trình vận chuyển ra nước ngoài. Đồng thời, việc tách khu vực sản xuất với khu vực đóng gói cũng được khuyến nghị để tránh tình trạng lây nhiễm chéo.
Một vấn đề khác mà khách hàng nước ngoài thường phàn nàn là về dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong sản phẩm. Ông Nhựt đã giải thích rằng do các doanh nghiệp muốn ngăn chặn sự sống của sâu bệnh, nên lượng thuốc diệt côn trùng đã được tăng lên. Tuy nhiên, vì lý do đơn hàng quá nhiều, các doanh nghiệp không tuân theo thời gian cách ly và đã đóng gói hàng hóa trước khi thuốc có thể phân hủy theo lộ trình kỹ thuật, từ đó để lại dư lượng thuốc bảo vệ thực vật trong sản phẩm. Do đó, VINACAS đã khuyến nghị các doanh nghiệp tuân thủ quy định về thời gian ủ thuốc để đảm bảo chất lượng sản phẩm.
Nguồn:Vinacas