Tỏi Lý Sơn – “Vua” của các loài tỏi
Nhiều người thường gọi huyện đảo Lý Sơn (Quảng Ngãi) là “Vương quốc tỏi”. Ở “vương quốc” này, tỏi đã trở thành một thương hiệu lớn, nổi tiếng trên cả nước và được mệnh danh là “Vua của các loài tỏi”.
Theo người dân địa phương, tỏi Lý Sơn có vị thơm đặc biệt, chất dinh dưỡng cao, có nhiều hoạt chất giúp tăng cường hệ miễn dịch, phòng chống ung thư, nâng cao sức khỏe. Hiện nay có nhiều loại tỏi trồng ở nơi khác được một số người mang đến Lý Sơn để bán với mục đích “ăn theo” tỏi Lý Sơn. Do đó, nhiều người khi đến đảo Lý Sơn đã mua nhầm tỏi thường vì không phân biệt được với tỏi Lý Sơn.
Mới đây, trong dịp thăm quan Lý Sơn, chúng tôi được nghe những người gắn bó với nghề trồng và buôn bán tỏi lâu năm ở Lý Sơn chỉ cách phân biệt loại tỏi Lý Sơn này với các loại tỏi khác. Bà Nguyễn Thị Bích Phượng, một người đã gắn với nghề trồng tỏi hơn 50 năm qua ở Lý Sơn cho biết: “Nếu nhìn kỹ, chúng ta thấy củ tỏi Lý Sơn có kích thước từ 2cm đến 5cm, vỏ trơn, láng, vân nhỏ màu vàng nhạt ít nổi lên trên bề mặt. Trong khi các loại tỏi khác có kích thước to hơn, vân màu vàng đậm hơn. Bộ rễ tỏi Lý Sơn nhiều và chiếm diện tích hơn. Cùi rễ to, nhô ra bên ngoài, cọng rễ tỏi thật có màu đen hay vàng đậm, cọng to và dai”.
Còn theo chị Nguyễn Thị Hóa, một người nhiều năm buôn bán tỏi cho khách du lịch tại huyện đảo Lý Sơn, ở đây có loại tỏi cô đơn, hay còn gọi là tỏi một tép. Loại tỏi này được hình thành từ sự đột biến gen trong quá trình sinh trưởng. Trên một sào trồng tỏi, chỉ thu hoạch được tối đa được vài ba ký tỏi cô đơn. Vì vậy, tỏi cô đơn thường có giá bán rất cao, khoảng 1,2 triệu đồng/kg.
Chị Hóa cho biết: “Tỏi cô đơn có vị thơm nồng, nhưng không gây hôi ở miệng sau khi ăn. Loại tỏi này màu trắng, nhỏ hơn đầu ngón tay út, hình bầu dục. Tỏi cô đơn cũng được xem là dược liệu quý, có thể chữa nhiều bệnh như: Cảm cúm, dạ dày, tim mạch, thận… Chính vì sự khác biệt này mà giá của loại tỏi này ở mức cao”.
Tỏi Lý Sơn đã được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp Giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý vào ngày 10/12/2007. Hiện nay ở Lý Sơn có khoảng 300 ha đất được thường xuyên sử dụng để trồng tỏi, với sản lượng đạt khoảng 3.000 tấn/năm.
Nguồn: Ngọc Lê
—
Để hiểu hơn về tỏi Lý Sơn, mời các bạn cùng FoodMap đến tham quan huyện đảo Lý Sơn nhé: